Melkveehouderij Houwing-Haisma grijpt in bij afwijkende waarden

Melkveehouders Albert en zoon Martin Houwing uit het Drentse Nieuw-Weerdinge kwamen voorheen in actie bij zichtbare problemen. Met de inzet van de producten van Animal Health Vision (AHV Benelux) zetten ze inmiddels in op het vroegtijdig tackelen en daarmee het voorkomen van gezondheidsproblemen.

Het melkveebedrijf van de familie Houwing telt 125 melkkoeien met zo’n 80 hectare grond. Een deel van de grond wordt gebruikt in het akkerbouwbedrijf voor de teelt van zetmeelaardappelen, suikerbieten en luzerne voor de vergroening en als voedergewas. Tevens wordt ook een deel van de snijmaïs in het akkerbouwbedrijf geteeld. Op deze manier kunnen ze derogatie behouden voor het melkveebedrijf en het mestoverschot afzetten naar de akkerbouwtak. De graslandpercelen draaien dus gewoon mee in de gewasrotatie. “We vernieuwen onze graslandpercelen ongeveer eens in de vijf jaar. Uitruil van graslanden met akkerbouwers voor de teelt van aardappelen, maar ook lelies en uien wordt in de Veenkoloniën veel toegepast. Zeker in droge jaren is de onkruiddruk hoog en is graslandvernieuwing een must.”

Van 300.000 naar 1,2 miljoen kilogram

“De plek waar we nu zitten is niet het oorspronkelijke familiebedrijf”, vertelt Albert Houwing. Destijds was het bedrijf dat hij samen met zijn broer van zijn vader overnam een traditioneel gemengd bedrijf met melkvee en akkerbouw. “Waar wij nu zitten was het akkerbouwbedrijf gevestigd, het melkvee stond een kilometer verderop.” Midden jaren negentig zorgde de ruilverkaveling in het gebied voor een mogelijkheid om het bedrijf te splitsen, er is toen besloten om ook op de huidige locatie een stal te bouwen. “We starten in ’95 met 300.000 kilogram, melkquotum, dit is in de loop der jaren naar ongeveer 1,2 miljoen kilogram gegroeid.”

Martin Houwing stapte na het afronden van zijn studie in 2008 bij zijn ouders in de maatschap en werkt sindsdien ook buiten de deur als ondernemersadviseur bij accountantskantoor Countus in Assen. In 2018 investeerden ze op het bedrijf in melkrobots. “Mijn baan als adviseur maakt dat ik niet altijd op het bedrijf kan zijn. Om de arbeidsbelasting dan voor iedereen acceptabel te houden is investeren in automatisering een logische keuze. Na de afronding van de bouwwerkzaamheden op de boerderij, zijn we ook van woning geruild. Ik woon nu met mijn gezin op de boerderij en mijn ouders zijn naar onze woning verderop in het dorp verhuisd. Hierdoor verschuift de verantwoordelijkheid voor het bedrijf langzamerhand meer naar mij. Daarnaast bood de ruimte in de woning voor mijn vrouw, Margo, de mogelijkheid om haar kapperszaak verder uit te breiden.”

Geen uniforme Holstein veestapel

In de stal bij de familie Houwing zien we geen uniforme Holstein veestapel. “Zo’n vijftien jaar geleden ben ik begonnen met het inkruisen van andere rassen dan Holstein. Ik vond onze Holstein veestapel niet sterk genoeg en ook de risico’s van inteelt speelden mee in de keuze om te gaan inkruisen met andere rassen”. Ze startten met Zweeds roodbont en Fleckvieh. “Tegenwoordig kruisen we nog met Montbéliarde en Brown Swiss maar zeker ook met Holstein”, lacht Albert.

De melkproductie ligt jaarrond op ongeveer 9.800 kilogram per koe met 4,48 procent vet en 3,52 procent eiwit. Diergezondheid is uiteraard een belangrijk speerpunt in onze bedrijfsvoering. Het bepaalt voor een groot deel het rendement, maar ook het werkplezier. Met naast het melkveebedrijf een akkerbouwtak, een baan buiten de deur en ook de wens om voldoende tijd over te houden voor het gezin is het zaak om goed te plannen en te organiseren. We hebben daarom baat bij de producten, kennis en de adviezen van AHV. In geval van uiergezondheidsproblemen geef ik een koe één of meerdere producten en ik kan erop vertrouwen dat de koe het probleem zelf oplost. Wanneer het lactosegehalte aan de lage kant is, dan geeft Martin zijn koeien een AHV Booster Tablet.

Zoekend naar beste aanpak voor uiergezondheid

Het gebruik van reguliere middelen zo laag mogelijk houden is voor maatschap Houwing-Haisma een belangrijke doelstelling. De dierdagdosering lag enkele jaren geleden net wat boven het landelijk gemiddelde, dit moest worden aangepakt. Vanwege uiergezondheidsproblemen in de zomer van 2020 is de familie al overgestapt van een zesweekse naar een vierweekse melkcontrole. Met de gegevens uit het MPR hoopt Houwing beter inzicht te krijgen in waar problemen ontstaan en vroegtijdig aan te kunnen pakken.

“Voordat we met AHV zijn begonnen, kozen wij ervoor om op basis van celgetal koeien selectief droog te zetten. Dat was niet altijd een succes, mede door de warmere dagen en de daarmee gepaard gaande gezondheidsproblemen. Met onze huidige aanpak gaat dat gewoon makkelijker. Als de koeien nu een onacceptabel celgetal laten zien, gaan we direct over tot actie. Het feit dat een koe kan blijven produceren, speelt naast een verbeterde diergezondheid absoluut een rol bij de keuze voor AHV.”

“Met onze huidige aanpak proberen we uiergezondheidsproblemen voor te zijn en daardoor minder reguliere middelen te gebruiken. We hebben mede dankzij de behaalde resultaten vertrouwen gekregen in de producten. Uiteindelijk moet de koe zelf gezondheidsproblemen kunnen aanpakken met een beetje hulp van ons. Als wij de gezondheid van de koeien kunnen verbeteren door vroegtijdig afwijkende waarden aan te pakken, dan doen we dat. Daarnaast ervaren wij als melkveehouders zelf ook veel voordeel van de aanpak. Het geeft ons een stuk arbeidsgemak en minder stress.”

Beter sturen op diergezondheid met gegevens uit melkrobot

Naast de huidige gezondheidsaanpak heeft Houwing in 2018 ook gekozen voor de overgang naar een melkrobot. De melkveehouderij heeft sinds de keuze voor een DeLaval melkrobot al minder last van uiergezondheidsproblemen. Er blijven minder restjes in de uier achter. Van melk uitliggen is sindsdien geen sprake meer. De melkveehouders hebben, mede door de managementinformatie uit de robot meer inzicht gekregen in de diergezondheid. Door dagelijks inzicht in de waarden, kunnen ze beter sturen op de gezondheid van de koeien. Op het celgetal na komen alle gegevens op het beeldscherm terecht. “De vraag is vervolgens wat je daar mee doet.”

Bij het inpassen van de melkrobots heeft de familie Houwing er bewust voor gekozen om ze achter in de stal te plaatsen. “Tijdens de bouw konden we gewoon blijven melken in de melkstal, maar belangrijker nog vonden we dat we de weidegang via de melkrobots konden sturen waardoor er niet een extra weidepoort nodig is.” Na de overgang naar de melkrobot kwam Houwing in 2020 in contact met AHV. “Toevalligerwijs vielen de contacten toen gelijk met het niet goed functioneren van de stoomreiniging van de robot”, blikt Martin Houwing terug. Hierdoor en vanwege de hitte waren er destijds wat meer uitdagingen op het melkveebedrijf. Houwing is toen samen met gezondheidsspecialist Bart Hofsteenge van AHV gaan zitten om de knelpunten te bespreken. “We hebben de MPR-gegevens doorgenomen en samen bepaald waar we gericht op in gingen zetten”, legt Bart uit.

Biofilm zorgt voor diergezondheidsproblemen

“Onze producten zorgen ervoor dat alle bacteriën die verstopt zitten in de biofilm uit de uier komen. Hierdoor schoont de uier beter op. Bacteriën die een biofilm vormen in de uier, is een vaak voorkomende oorzaak van uiergezondheidsproblemen. Op sommige bedrijven zie je dat ook daadwerkelijk terug in het filter. Bij uiergezondheidsproblemen worden de AHV Quick, Extra en Aspi ingezet. De Aspi zorgt ervoor dat de koe zich weer wat rustiger en beter voelt. De AHV Quick breekt de biofilm snel af waarnaar de AHV Extra het overneemt en langere tijd actief blijft”, aldus Bart.

Naast producten voor de uiergezondheid heeft AHV met de Boosterlijn ook oplossingen in het assortiment die direct aan het voerhek effect hebben. Ze geven een snelle energieboost en bevorderen de stofwisseling, waardoor de herkauwactiviteit weer op gewenst niveau zal komen. “Een koe die te weinig energie heeft en daardoor niet tot haar productiepotentieel komt is zonde, daarom geef ik ze een booster bolus. Bij ons op het bedrijf zien we dat ongeveer negentig procent van de gevallen aanslaat op de bolus. Dit zie je op de eerst volgende MPR terug in het gestegen lactosegehalte.”